Emlyn Stam: De romans van Ali Smith gaan echt over deze tijd, met thema’s als migratie, ecologie en Brexit

Altviolist en artistiek leider van het New European Ensemble Emlyn Stam vertelt over hun project met Ali Smith, waarvoor vier componisten nieuwe muziek hebben geschreven bij de romans van Smiths ‘seizoenskwartet’.

Hoe ontstond het idee om een project met schrijfster Ali Smith te doen?
“Het eerste idee kwam van regisseur Eric de Vroedt van het Nationale Theater. Hij wilde een theatervoorstelling maken van de vier seizoensromans die Ali Smith afgelopen jaren schreef en hij benaderde ons om de muzikale component daarbij te verzorgen. Wij waren meteen gegrepen, maar gaandeweg liepen onze ideeën uiteen en besloten we het project te splitsen. Eric maakt een narratieve, tekst-gedreven voorstelling, wij laten componisten reageren op die ongelooflijk rijke boeken.”

Ali Smith is een literaire wereldster. Hoe kwam het contact tot stand?
“Ik heb haar gewoon een mailtje gestuurd. Ze reageerde heel enthousiast en zei dat ze vereerd zou zijn als componisten haar werk op muziek zouden zetten. Het contact is erg leuk, ze denkt graag mee met de componisten over hun invalshoek en welke passages ze zal voorlezen.”

Hoe hebben jullie de componisten gekozen?
“De romans gaan echt over deze tijd, met thema’s als migratie, ecologie, Brexit, maar ook familie, de verhoudingen tussen generaties, de vraag hoe je de wereld aantreft en achterlaat. Daarnaast zet Smith in elk van de vier romans een vergeten vrouwelijke kunstenaar in de spotlight. Dat idee hebben we ‘verlengd’ door vier vrouwelijke makers te vragen om op de boeken te reageren. Met Kate Moore en Seung-Won Oh hebben we als ensemble al een langere relatie en ik wilde hun er graag bij. Alice Yeung zat een paar jaar geleden in ons mastertraject op het conservatorium en we waren erg onder de indruk van het stuk dat ze toen schreef; dit was een uitgelezen moment om haar uit te nodigen nieuw werk te maken. Sara Zamboni stond al jaren op ons verlanglijstje. We hebben eerder een strijkkwartet van haar gespeeld en vaker over een samenwerking gesproken, en ik ben heel blij dat het nu gelukt is.”