Sara Zamboni: ‘Het heeft grote indruk op me gemaakt hoe Ali Smith in haar boek de schoonheid van korte ontmoetingen weet te vangen’

Voor het project van het New European Ensemble met de Schotse schrijfster Ali Smith maakte componist Sara Zamboni een nieuw werk, waarvoor ze zich liet inspireren door de roman Summer uit Smiths ‘seizoenskwartet’.

Wat sprak je aan in de roman?
“Ik kende Summer nog niet en ik heb het boek twee keer gelezen om alle nuances ervan te absorberen, en de verwijzingen te begrijpen naar de Engelse cultuur, die heel anders is dan mijn Italiaanse achtergrond. Het was erg inspirerend en bevredigend om er zo intensief mee bezig te zijn. Het is een roman vol scherpe bespiegelingen over de complexiteit van de hedendaagse maatschappij, maar ik heb ervoor gekozen me te concentreren op een passage die er uitsprong om zijn lyrische en poëtische kwaliteit.”

Wat gebeurt er in die passage?
“Een van de hoofdpersonages, Grace, maakt een zomerse wandeling naar een kerkje op het platteland waar ze dertig jaar eerder een toevallige ontmoeting heeft gehad, toen ze het liedje ‘Bryter Layter’ van Nick Drake naar buiten hoorde komen. Ze wil kijken of de kerk er nog staat en denkt terug aan die fijne, zorgeloze middag vol serendipiteit. Zij en de vreemdeling hebben elkaar daarna nooit meer gezien, maar in dat ene moment konden ze hun verhalen en gedachten met elkaar delen. De titel die ik heb gekozen, Hymn to Timeless Melancholy. Hymn to an English Summer, verwijst naar een zin uit die scène. Ik heb het lidwoord ‘an’ toegevoegd, om duidelijk te maken dat het me gaat om de specifieke zomermiddag die Grace zich herinnert. Het is de passage die me tijdens het creatieve proces het meest heeft geïnspireerd.”

Hoe heb je er muziek van gemaakt?
“Hymn to Timeless Melancholy. Hymn to an English Summer bestaat uit een non-chronologische reeks poëtische impressies voor fluit/piccolo, klarinet, piano en strijkkwartet. De vorm heb ik ontleend aan het boek, dat geen lineaire verhaallijn volgt, maar herinneringen en verhalen van Grace en haar familie en de mensen die ze ontmoet met elkaar verweeft. Ik gebruik ook geen gesproken tekst of narratief, maar ik laat de muziek voor zichzelf spreken. Zo wil ik ruimte laten voor de associaties en herinneringen van het publiek. Het was een uitdaging maar vooral een vreugde om me op deze manier met literatuur te engageren. Het heeft grote indruk op me gemaakt hoe Ali Smith in haar boek de schoonheid van korte ontmoetingen weet te vangen, van die vluchtige momenten die ons een leven lang bijblijven, en ik hoop dat mijn stuk het gevoel dat daarbij hoort spiegelt.”