Doriene Marselje wil bijdragen aan de toekomst van muziek

Het landschap waarin harpist Doriene Marselje zichzelf positioneert, bestaat uit een zee van lichtjes die reageren en meedansen op de klanken die ze aan haar instrument ontlokt. Marselje liet deze interactieve lichtinstallatie ontwikkelen door ontwerpers die studeerden aan de TU Delft. Ze creëert zo een poëtisch decor voor haar solorecital, dat het best tot zijn recht komt in het donker. De voor dit programma geselecteerde composities van Lo Shi-Wei, Isang Yun, Piet-Jan Van Rossum, John Cage en Toru Takemitsu verbindt Marselje met eigen elektronische schetsen. Voor Festival Dag in de Branding gingen we in gesprek met Doriene over de interactieve lichtinstallatie en haar keuze voor de verschillende composities.

Je hebt met In a Landscape een eigen productie ontwikkeld. Kan je vertellen waarom je de behoefte voelde om een eigen voorstelling te maken?
De behoefte om zelf iets te ontwikkelen kwam door mijn ervaringen. Ik heb met plezier veel verschillende interdisciplinaire producties gedaan, zowel als uitvoerend muzikant en als maker met allerlei bezettingen in kamermuziek, muziektheater, orkesten en als solist. Wat me op begon te vallen is dat mijn ‘eigen’ scene niet de meest vernieuwende is en ik merkte een sterke drang om niet af te wachten maar zelf iets te gaan maken: ik voel heel sterk de behoefte bij te dragen aan de toekomst van muziek, en de ontwikkeling van de harp als solo instrument en ook de beleving van het publiek.

Het is niet alleen een concert, maar een hele ervaring met een interactieve lichtinstallatie. Hoe is de samenwerking met de ontwerpers tot stand gekomen?
Omdat ik iets muzikaals wilde maken wat niet per se vanuit mijn eigen instrument kwam, maar mogelijk in het verlengde daarvan lag, kwam ik al gauw uit op iets visueels. Maar wat dan precies moest zich nog wijzen, ik wilde in ieder geval niet een scherm en geen concrete beelden. Mijn broer Wouter is industrieel ontwerper, afgestudeerd aan de TU Delft en samen met zijn partner Wilco van Iperen spraken wij af om te onderzoeken wat de mogelijke uitvoeringen konden zijn om mijn artistieke ideeën en visie tot een visueel concept concreet te maken. Het bijzondere aan dit proces vond ik dat we zo anders te werk gaan vanuit onze disciplines: als muzikant zijn we (ik durf denk ik wel te generaliseren hier), toch in ons hoofd en in ons eentje bezig totdat wij er van overtuigd zijn dat iets (op zijn minst bijna) perfectie heeft bereikt voor het gedeeld kan worden met de buitenwereld. Zij beginnen daarentegen meteen te schetsen, meerdere ideeën uit te werken en bladeren er vervolgens doorheen om te zien wat er kan. Zo kwamen we dan ook al vrij snel uit op de modulaire installatie die het geworden is.
Alles is door Wouter en Wilco bedacht, ontwikkeld en gemaakt, ge-3D-print, software door hen geschreven etc.

Het klinkt alsof de lichtinstallatie een tweede artiest is op het podium, was dit ook jouw bedoeling?
Grappig dat je dat zegt, van de tweede artiest. Een van mijn favoriete dingen is kamermuziek, dat heeft voor mij vooral te maken met de energie die je met elkaar deelt op het podium. Je creëert samen iets waar je het publiek in kunt meenemen. Ik was me er niet zo van bewust dat dit zou voelen als kamermuziek totdat ik de première tijdens het Dutch Harp Festival in TivoliVredenburg had: Toen ik bezig was voelde het alsof ik dat concert niet alleen gaf. Het klopt ook wel, want de installatie is een visuele vertolking van hoe ik de muziek op dit moment ervaar – dat kan altijd weer veranderen. Het is er niet om publiek iets op te leggen maar ze juist uit te nodigen in mijn beleving, terwijl er tegelijkertijd genoeg ruimte is een eigen unieke beleving te hebben.

Je speelt werken van verschillende componisten; kun je iets vertellen over de composities en waarom je deze gekozen hebt?
De composities die ik heb gekozen voor dit programma hebben allemaal iets nieuws van het instrument gevraagd, alle werken geven mij de mogelijkheid de harp op een unieke manier te bespelen waarin de diversiteit van het instrument dus goed uitkomt. Of het nou een elektro akoestisch werk is (Shi-Wei), vol zit met extended techniques (Takemitsu) of juist heel consonant en melodisch (Yun & Cage). Die extremen vind ik juist heel leuk om op te zoeken en dit inspireerde mij ook om een nieuw uniek werk voor harp te laten schrijven door Valerio Sannicandro, wat nog in de maak is. Dat wordt iets totaal nieuws, ik krijg nu af en toe een stukje opgestuurd en kan niet wachten tot het er is en ik het werk in première kan laten gaan. Het zal ook onderdeel gaan uitmaken van in a landscape – wie op de hoogte wil blijven kan zich natuurlijk via mijn website aanmelden voor updates!

In a Landscape van Doriene Marselje staat op zaterdag 13 november 19:00u in The Grey Space. Voorafgaand wordt er een diner gehouden. Kaarten voor het diner, losse kaarten voor In a Landscape en passe-partouts koopt u hier.