Is de aanblik van acht cellisten op het podium al behoorlijk spectaculair, beeldend kunstenaar Rob van den Broek ontwierp bovendien een nieuw instrument dat het ensemble de allure van een levende sculptuur geeft. Met Severade werpt componist Maxim Shalygin een blik in de toekomst. De klassieke cello die de leden van het Cello Octet Amsterdam bespelen completeert hij met een futurische robotcello. Deze door Rob van den Broek ontworpen installatie is een elektrisch aangedreven instrument dat mysterieuze, lage en lang doorklinkende tonen voortbrengt. Precies wat Shalygin zocht voor zijn ‘Serenades aan de Noordzee’, zoals de vertaling van Severade luidt.
Elke cellist bespeelt, naast de eigen traditionele cello, met behulp van voetpedalen een set van drie nieuwe instrumenten. In samenspraak met Maxim Shalygin ontwikkelde Rob van den Broek een instrument dat lage tonen voortbrengt, een instrument dat in een loop beweegt en een instrument dat akkoorden speelt. Het vijfentwintigste instrument is de dodalyra (een lier met twaalf vlakken) die Maya Fridman onder haar hoede heeft. Een jaar lang werkte Van den Broek aan zijn uitvinding, geholpen door uiteenlopende experts. Een van hen hielp hem bijvoorbeeld om met de 3D-printer een wiel te vervaardigen dat tegen een snaar van paardenhaar draait en dat mysterieuze, lage en lang doorklinkende tonen voortbrengt.
Deze lage tonen hebben het vermogen de tijd schijnbaar te vertragen en de luisteraar een gevoel van tijdloosheid te geven. Het publiek kan zich laten meedrijven op de verschillende muzikale tijdervaringen die Shalygin creëert – onder meer door langzame koralen af te zetten tegen virtuoze passages en door de vloeiende lijnen van de celli te laten contrasteren met de abrupt in- en uitgeschakelde mechanische instrumenten.
Met Severade werpt Shalygin een blik in de toekomst. Aan de klassieke cello die stersolist Maya Fridman en de leden van het Cello Octet Amsterdam bespelen, voegt hij een futurische robotcello toe. Ook brengt Shalygin twee muzikale werelden bij elkaar: de emotionaliteit van de oosterse volksmuziek en de rationaliteit van de westerse muziek. En zo verklaart hij de titel Severade: ‘Noordelijke serenades’ (‘sever’ is Russisch voor ‘noord’) – oftewel liefdesliederen met een nuchtere toets.
Cello Octet Amsterdam
Sanne Bijker
Claire Bleumer
Esther Torrenga
Rares Mihailescu
Sanne van de Horst
René van Munster
Alistair Sung
Geneviève Verhage
