I AM SITTING IN A ROOM (1969) voor stem, microfoon, opnameapparatuur en luidspreker
Alvin Lucier, stem i.s.m. het Spatial Interaction Lab van de ArtScience Interfaculty.
De leden van het lab zijn: Lucas Becker, Juan Cantizzani, Ivan Henriques, Silvia Janoskova, Daan Johan, Bonne Knibbe, Lars Kynde, Matteo Marangoni, Matthijs Munnik, Nenad Popov, Pablo Sanz, Joris Strijbos. Het lab staat o.l.v.: Edwin van der Heide
Uit de partituur
Ik zit in een andere ruimte dan die waarin u zich bevindt. Ik neem het geluid van mijn spreekstem op en zal dat steeds opnieuw afspelen in deze ruimte totdat de resonantiefrequenties van de kamer zichzelf versterken en iedere gelijkenis met mijn stem verdwijnt, behalve misschien het ritme. Wat u dan hoort, zijn de natuurlijke resonantiefrequenties van de ruimte, gearticuleerd via spraak. Ik zie deze activiteit niet zozeer als de demonstratie van een natuurlijk feit, maar eerder als een manier om alle onregelmatigheden in mijn spreken glad te strijken.
“Alvin Lucier was waarschijnlijk de eerste componist die begreep dat een architectonische ruimte meer kan zijn dan een ondersteunende setting voor muziekinstrumenten, en de ruimte zelf een instrument kan zijn. En hij was zeker de eerste die op basis van dit idee een substantiële hoeveelheid werk creëerde.
Na afloop van dit stuk, waarin de architectonische ruimte zo geweldig weerklinkt, zou je soms vergeten dat het een kalme menselijke stem was die al die oscillaties veroorzaakte. Zoals je zou kunnen kijken naar een film in slowmotion van een fluitspeler die een toon aanzet, ervaren we de geleidelijke opbouw van energie als het instrument begint te klinken, maar hier begint dat niet met een betekenisloze uitstoot van lucht, maar met woorden. Wat we horen zijn niet alleen ‘de natuurlijke resonantiefrequenties van de ruimte, gearticuleerd via spraak’, maar de intersectie van iemands stem en de onmiddellijke omgeving; de fluittonen die we horen zijn niet zomaar een paar resonanties, en ook niet alle mogelijke resonanties, maar precies die resonanties die de stem en de ruimte met elkaar gemeen hebben.
Het is geen verrassing dat Lucier koos voor spraak als het bronmateriaal voor dit stuk. In een interview met Douglas Simon zei hij ooit: ‘Mijn eerste ingeving was om verschillende muziekinstrumenten te gebruiken, die een grote verscheidenheid aan geluiden zouden maken, maar dat idee verwierp ik als te “componistisch”. In plaats daarvan koos ik voor spraak.’ l am sitting in a room bevestigt zijn gelijk op een manier die uitstijgt boven het mechanisme, de verschijnselen en de tekst van het stuk. Het stuk neemt de luisteraar mee in een proces dat, ongeacht de mate van begrijpelijkheid, overkomt als volstrekt natuurlijk, absoluut fascinerend, sterk persoonlijk en door en door muzikaal.”
Nicolas Collins, 14 maart 1990
Alvin Lucier werd geboren in 1931 in Nashua, New Hampshire (VS). Hij volgde opleidingen aan openbare en christelijke scholen (o.a. de Portsmouth Abbey School). Daarna studeerde hij aan de Yale en Brandeis universiteiten. Ook studeerde hij twee jaar in Rome via een Fulbright-studiebeurs. Op Yale studeerde hij muzikale theorie onder Howard Boatwright en leerde hij componeren van Richard Donovan, David Kraehenbuehl en Quincy Porter. Op Brandeis was hij student van Arthur Berger en Harold Shapero. Tijdens de zomers van 1958, 1959 en 1960 studeerde hij orkestratie bij Aaron Copland en componeren bij Lukas Foss op de Tanglewood muziekschool. Van 1962 tot 1970 doceerde Lucier aan Brandeis universiteit, alwaar hij het Brandeis University Chamber Chorus dirigeerde. Dit koor besteedde vooral veel aandacht aan de uitvoering van nieuwe muziek. In 1966 richtte hij samen met Robert Ashley, David Behrman en Gordon Mumma de Sonic Arts Union op. Dit ensemble heeft tot 1979 verschillende concerten in de Verenigde Staten en Europa gegeven. Sinds 1970 doceert hij aan de Wesleyan universiteit als John Spencer Camp-professor in de muziek.
In zijn vroege elektronische muziek maakte Lucier onder meer gebruik van zijn eigen hersengolven tijdens live uitvoeringen (Music for Solo Performer, 1965), visuele beelden die werden opgewekt door het geluid van vibrerende instrumenten (The Queen of the South, 1972) en het opwekken van ruimtelijke akoestiek voor muzikale doeleinden (Vespers (1969) en I am sitting in a room (1969)). Recent heeft hij een serie geluidsinstallaties en werken ontwikkeld ten behoeve van solo-instrumenten, kleine orkesten en grote orkesten. In deze serie worden ritmes en ruimtelijke aspecten gecreëerd door middel van ‘close tuning’.
Zijn nieuwste instrumentale stukken omvatten onder meer variaties op coda’s voor solotuba’s met zes ventielen, Twonings for cello and piano, Canon (in opdracht van de Bang on a Can All Stars) en Music with Missing Parts (een her-orkestratie van Mozarts Requiem, die in 2007 in première ging in het Mozarteum in Salzburg). Alvin Lucier heeft samengewerkt met John Ashbery, Robert Wilson en de Italiaanse artiest Maurizio Mochetti. In 2005 reisde zijn recente geluidsinstallatie 6 Resonant Points Along a Curved Wall mee met Sol LeWitts enorme beeldhouwwerk Curved Wall naar het Oostenrijkse Graz en de Zilkha Gallery van de Wesleyan Universiteit.
Lucier heeft deelgenomen aan verschillende festivals en residencies, waaronder het kunstprogramma DAAD in Berlijn, New Music Days in Ostrava (Tsjechië), June in Buffalo (VS) en het Sparks Festival aan de Universiteit van Minnesota (VS). In april 2007 presenteerde hij een uitvoering van zijn werken in de serie Making Music in Carnegie Hall. In maart 2008 presenteerde hij een uitvoering van zijn werken op het Musicadhoy festival in Madrid. Precies een jaar later werd tijdens het MaerzMusik Festival in Berlijn een portretconcert van Luciers werk gegeven, waarin onder andere Trio for Clarinet, Cello and Tuba werd opgevoerd. Dit stuk schreef Lucier in opdracht van het festival.
In 2006 werd Alvin Lucier geëerd met een Lifetime Achievement Award van de Society for Electro-Acoustic Music (VS). Bovendien ontving hij in december 2007, tijdens de Dartington College of the Arts Awards, een eredoctoraat in de Kunsten van de Universiteit van Plymouth (VK).